Ambitie en doelstellingen
In de omgevingsvisie hebben we ‐ samen met onze inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en partners - de integrale koers uitgezet op weg naar de toekomst, gericht op een fysieke leefomgeving waarin mensen gelukkiger, gezonder en veiliger zijn. In de omgevingsvisie hebben we onze ambities, kaders en richtlijnen voor de fysieke leefomgeving van de gemeente vastgelegd. De centrale waarden 'Doenerig dorp’, ‘Prachtlandschap van de Toekomst’ en ‘Goed toeven’ vormen daarbij het overkoepelende kader. Deze waarden willen we voor de toekomst behouden en waar mogelijk versterken. Met de omgevingsvisie hebben we daarom enerzijds vastgelegd welke kwaliteiten we willen behouden om het landschap duurzaam en robuust in te richten en de kenmerkende (cultuurhistorische) kwaliteiten van het Gôolse landschap voor de toekomst te kunnen behouden. Anderzijds geven we aan welke ontwikkelingen we ruimte willen bieden, om aantrekkelijk te blijven voor inwoners, ondernemers en bezoekers. Dit heeft geresulteerd in ambities en doelstellingen op verschillende integrale thema's, die ook voor de begroting centraal staan.
Omgevingswet
De Omgevingswet wordt geoperationaliseerd door het opstellen van een omgevingsplan, programma's en het inrichten van het DSO. Om de Omgevingsvisie scherp en bij de tijd te houden is continue evaluatie noodzakelijk. We werken een keer per jaar met een ambtelijke actualiseringscyclus en een bestuurlijke actualiseringscyclus per twee jaar.
Verstedelijking
Er is in Nederland, en dus ook in Hart van Brabant een grote verstedelijkingsopgave met bijbehorende ruimteclaims. Op dit moment zijn, naast diverse binnenstedelijke locaties, de Bakertand en de Zuidrand in ontwikkeling. Hiermee wordt naar verwachting tot 2030 voldoende in de (regionale) woningbouwbehoefte voorzien. Op langere termijn (na 2030) is dat mogelijk onvoldoende voor de regionale verstedelijkingsbehoefte, daarom denken we nu al na over mogelijke uitbreidingslocaties.
Om deze ambities te verwezenlijken werken we aan de volgende doelstellingen:
- Zorgen voor kwaliteit van ontwikkelingen.
- Reserveringen binnenstedelijke locaties.
- Reserveringen uitbreidingslocaties lange termijn.
Wonen
Voor de toekomst van Goirle vinden wij een gezonde en evenwichtige bevolkingssamenstelling op korte, middellange en lange termijn van groot belang. Wij willen niet dat de focus bij nieuwbouw op een enkele groep komt te liggen. Wij willen voor alle leeftijdsgroepen woningen die aansluiten bij de behoefte. Daarmee verhinderen wij dat inwoners gedwongen worden om uit Goirle te vertrekken. Verder vinden wij het van belang dat de mogelijkheden van de bestaande woningbouwvoorraad optimaal moet worden benut. Om deze ambities te verwezenlijken werken we aan de volgende doelstellingen:
- Realiseren voldoende aanbod voor jongeren en starters.
- Kansen voor huishoudens die willen doorstromen.
- Zorgen voor voldoende geschikte huisvesting voor ouderen en zorgbehoevenden.
- Huisvesten arbeidsmigranten passend bij de schaal van de kernen Goirle en Riel.
- Behoefte aan woonwagens en standplaatsen in beeld en stellen beleid op.
- Huisvesten specifieke doelgroepen in overleg met Leystromen.
Groene, gezonde en toekomstbestendige wijken
We zetten in op groene, gezonde en toekomstbestendige wijken voor jong en oud. We zorgen voor een goed samengestelde woningvoorraad en we willen aandacht voor natuur inclusief bouwen, zowel in de buitenruimte als in de gebouwen. Daarnaast gaan we aan de slag met de verduurzaming van de woningvoorraad. Een aantrekkelijke en klimaatbestendige woonomgeving is van wezenlijk belang.
De buitenruimte biedt ruimte om te spelen en te bewegen. Er zijn voldoende voorzieningen die goed bereikbaar en toegankelijk zijn. Om deze ambities te verwezenlijken werken we aan de volgende doelstellingen:
- Voldoende geschikte woningen.
- Verduurzaming bestaande woningen.
- Inzicht in hitte.
- Vergroenen van wijken.
- Bereikbare voorzieningen.
- Voldoende speelplekken en ruimte om te bewegen
Duurzame mobiliteit
We willen waarborgen dat voorzieningen goed vindbaar, bereikbaar en voor iedereen toegankelijk zijn. We streven naar een acceptabele doorstroming voor alle mobiliteitsvormen en dragen zorg voor de verkeersveiligheid. We zetten specifiek in op ruimte voor duurzame mobiliteit. Om deze ambities te verwezenlijken werken we aan de volgende doelstellingen:
- Duurzame mobiliteit stimuleren.
- Optimale fietsinfrastructuur.
- Waardevolle recreatieve routes.
- Inclusieve openbare ruimte.
- In stand houden OV-voorzieningen.
- Optimale Auto-infrastructuur.
- Veilig verkeer.
Faciliteren van het energienetwerk
De ambitie is om als gemeente in 2050 energie- en CO2-neutraal te zijn, aansluitend op de landelijke doelstelling. Wij streven naar 25% duurzame energie opwekking in 2030. Om deze ambities te verwezenlijken werken we aan de volgende doelstellingen:
- De Trias Energetica hanteren voor alle projecten.
- Een efficiënt en betaalbaar energienetwerk faciliteren.
- Voor de warmtetransitie wordt inzichtelijk, wat efficiënte en duurzame alternatieven zijn voor
verwarming.
Klimaat robuuste infrastructuur en een goede openbare ruimte
De ambitie is om in 2050 klimaatbestendig te zijn. De fysieke leefomgeving, waaronder ook de openbare ruimte is klimaatbestendig en water robuust ingericht. Om deze ambities te verwezenlijken werken we aan de volgende doelstellingen:
- Effectief beheer stedelijk afvalwater.
- Effectief beheer hemelwater.
- Minder hittestress.
- Minder kans op schadelijke gevolgen van droogte.
Realiseren van een robuust groen- en natuurnetwerk
Het klimaat verandert, met als gevolg dat buien en hittegolven in de toekomst intenser worden. Ook is de biodiversiteit in de afgelopen jaren sterk afgenomen. We willen deze afname stoppen, de biodiversiteit herstellen en op het veranderende klimaat anticiperen door samen met onze partners te werken aan robuuste – klimaat adaptieve en ecologisch waardevolle – landschappen en kernen. Om deze ambities te verwezenlijken werken we aan de volgende doelstellingen:
- Delen van het natuurnetwerk Brabant realiseren.
- De soortenrijkdom vergroten in het openbaar groen.
- Het openbaar groen bestand maken tegen klimaatveranderingen (droogte, hitte, wateroverlast).
Mix van recreatie, landbouw- en energietransitie met het landschap als kader
Samen met inwoners, ondernemers en ketenpartners zetten we in op de verdere verduurzaming van ons buitengebied. We werken aan een duurzame landbouwtransitie, realiseren initiatieven om duurzame energie op te wekken, treffen klimaat adaptieve maatregelen en ontwikkelen ons als een recreatieve ‘beleefgemeente’. Deze ontwikkelingen geven we vorm binnen de kwalitatieve kaders van ons prachtlandschap. Om deze ambities te verwezenlijken werken we aan de volgende doelstellingen:
- S timuleren natuur-inclusieve landbouw.
- Verbreding landbouw.
- Recreatie en natuur in balans.
- Nieuwe energie.
- Aansluiting op energie HUBS.
- Windbossen.
Gezondheid, veiligheid en duurzaamheid
We willen een veilige, gezonde en duurzame leefomgeving voor onze inwoners garanderen. Hierbij is het belangrijk aandacht te hebben voor de huidige milieukwaliteit en waar mogelijk te sturen op gezondheid, veiligheid en duurzaamheid. We streven ernaar om overlast en/of gezondheidsschade als gevolg van geluidshinder, luchtkwaliteit, geurhinder, bodemkwaliteit en externe veiligheid waar nodig zo veel mogelijk te beperken. Om deze ambities te verwezenlijken werken we aan de volgende doelstellingen:
- We sturen op een woon- en leefomgeving waarin sociale rechtvaardigheid, samenhang en
inclusiviteit centraal staan.
- We sturen op een woon- en leefomgeving waarin iedereen veilig is en zich veilig voelt.
- We sturen op een klimaatbestendige, natuur-inclusieve leefomgeving met voldoende groene ruimte
en we stellen duurzaam landgebruik als randvoorwaarde.
- We sturen op een reductie van het energieverbruik en een toename van het aandeel duurzame
energie.
- We sturen op een duurzame economische structuur, waarin voldoende werkgelegenheid,
verdienmogelijkheden zijn en ruimte is voor innovatie.
- We sturen op gezonde en duurzame woningen.
- We werken aan een circulaire economie.
Strategische koers voor 2022 e.v.
Wij willen op grond van de Omgevingsvisie die de raad in 2021 vaststelt, ervoor zorgen dat Goirle een aantrekkelijke dorpse woongemeente met waardevolle natuur en landschappen is en blijft. Wij zorgen zowel lokaal als regionaal voor een bijdrage op het gebied van woningbouwbehoefte, extensieve recreatie, natuurbehoud, klimaatadaptatie en energie.
De Omgevingsvisie sluit daarbij aan op onze Uitvoeringsagenda. Wij hebben daarin doelen opgenomen ten aanzien van o.a. wonen. Zowel landelijk als regionaal en lokaal is de druk op de woningmarkt groot. Starters en senioren kunnen moeilijk aan een woning komen. Door bevolkingsontwikkelingen, veranderende huishoudsamenstelling, extramuralisering etc. zijn er te weinig passende woningen bij de verschillende behoeften. De bestaande woningvoorraad is daar niet voldoende op aangesloten en nieuwbouw kost tijd, met druk op de woningmarkt en prijsstijgingen tot gevolg.
Het verstedelijkingsakkoord en actieprogramma’s van het Rijk komen op ons af en gaan veel betekenen voor ons woonbeleid en nieuwbouwbeleid. In 2022 e.v. verwachten we dat er investeringsprogramma’s, subsidiemogelijkheden en andere kansen die woningbouw kunnen versnellen op ons pad komen. Dit betekent een grote ruimtelijke impact op onze kernen. Vanaf 2022 gaan de woningbouwprojecten aan de Zuidrand, in Bakertand en op diverse kleinere locaties in het dorp zorgen voor groei van het aantal woningen.
Onder de Omgevingswet en vanuit de organisatievisie draait het om ruimte geven en partners en inwoners vroegtijdig betrekken, maar het algemeen maatschappelijk belang hierbij niet uit het oog te verliezen. Oftewel loslaten wat kan, maar op onderdelen in regie blijven. We groeien toe naar een andere verhouding tussen overheid en samenleving.
Een andere landelijke ontwikkeling waar wij volop in meedoen, ligt bij het klimaat. In 2022 worden de eerste grootschalige zonneparken in Goirle daadwerkelijk in gebruik genomen. Tegelijkertijd gaan wij in regionaal verband natuurlijk verder met het programma dat in de REKS is opgenomen. Er wordt gewerkt aan het voorbereiden van de uitvoering van de plannen uit het definitieve bod REKS. Dit zijn bijvoorbeeld projecten in het kader van de warmtetransitie, de programmering van projecten voor een effectieve netwerkaansluiting, energiebesparing, een uitvoeringsagenda voor klimaatopgaven en wind boven bos. Het Nationaal Programma RES bereidt op dit moment een nieuwe uitgangspuntennotitie voor de RES 2.0 voor, die medio 2023 gereed moet zijn. De planvoorbereiding van de energiehubs, zoals in Goirle energiehub De Baars, gaat starten en er moet een uitvoeringsorganisatie inclusief omgevingsfonds met financiële middelen worden opgericht om deze energiehubs verder te kunnen ontwikkelen.
Verbonden partijen
Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk en financieel belang heeft. Voor dit programma zijn dat de volgende organisaties:
- Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant (Tilburg): Bijdragen aan een leefbare en veilige werk- en leefomgeving.
- Regio Hart van Brabant: Natuurbod, omgevingsagenda, verstedelijkingsopgave stedelijk gebied, REKS, Breda-Tilburg, Regionaal Mobiliteitsplan
- NV Brabant Water (Breda): Zorgen voor veilige drinkwatervoorziening.
- Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant: bijdragen aan een leefbare en veilige werk- en leefomgeving.
- Veiligheidsregio Midden- en West-Brabant (Tilburg)
Thema-indeling
De beoogde resultaten die in 2022 moeten bijdragen aan realisatie van de doelstellingen hebben we in dit hoofdstuk aan de hand van de navolgende thema's geformuleerd:
2.1. Slim omgaan met ruimtegebruik
2.2. Verstandig omgaan met natuurlijke hulpbronnen
2.3. Zorg voor veilige leefomgeving